Mijn advies aan Jeremy Corbyn
De nieuwe linkse partij moet gebouwd worden op empowerment - en op liefde.
(Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in De Nieuwe Statenman)
Er is een ietwat irritant gezegde dat je niet gelukkig wordt door te proberen gelukkig te worden. In plaats daarvan probeer je een goed persoon te zijn in dienst van anderen en geluk - of misschien is een beter woord voldoening - is daar een bijproduct van. Het is hetzelfde met het winnen van verkiezingen. Hoe meer je probeert te winnen, hoe minder mensen op je zullen willen stemmen en zelfs als je wint, heb je je menselijkheid zodanig vernietigd dat je niets fatsoenlijks met je macht kunt doen. Macht willen omdat je macht wilt is, nou ja, niet zo slim.
Ik was 20 jaar lang een biologische groenteteler. Het aandringen van de elite om door te gaan met koolstofemissies leidde tot zoveel extreme weersomstandigheden dat mijn bedrijf ten gronde ging. Dus besloot ik terug te gaan naar de universiteit. Door een meevaller werd ik toegelaten tot King's College in Londen om promotieonderzoek te doen naar de dynamiek van politieke mobilisatie. Ik kwam aan in Londen zonder geld, zonder connecties en zonder enig idee wat ik zou gaan doen. Ik sliep een paar jaar in mijn auto en onder mijn bureau, maar toen kwam alles op gang. In 2023 besloot de New Statesman heel vriendelijk dat ik de 34e meest invloedrijke progressieve persoon in het Verenigd Koninkrijk was (mijn vrienden stuurden me een bericht om te zeggen "slechts 34e!"). Hoe is dat zo gekomen? Nou, ik begon met te denken dat mensen dingen doen omdat ze berekeningen maken over wat het meest effectief zal zijn - het hele "eigenbelang", rationaliteitsgedoe. Twee jaar na aanvang van mijn onderzoek kreeg ik een lichte zenuwinzinking omdat ik me realiseerde dat mijn basisaannames onzin waren. Mensen doen de dingen die andere mensen om hen heen doen omdat ze gezellig willen zijn - ze willen liefde. En we voelen ons aangetrokken tot mensen die integer zijn, wat betekent dat ze ons niet gebruiken - ze liegen niet.
Ik zal je een paar voorbeelden geven. Ik heb prijswinnend onderzoek gedaan naar hoe mensen mondiger kunnen worden door politieke bijeenkomsten. In één experiment had ik een campagnevergadering ontworpen rond besluiten van kleine groepen over wat mensen van de kwestie vonden, om vervolgens in meer kleine groepen te bespreken wat eraan te doen. De inbreng was beperkt tot twee partijen van vijf minuten. De mensen vonden het geweldig en 80 procent van hen voelde zich gesterkt. Bijna iedereen kwam terug voor de tweede bijeenkomst. Daarna woonde ik een standaardbijeenkomst bij. Er waren vier sprekers - allemaal spraken ze 15 minuten. Het was allemaal erg waardig. Er was een vraag en antwoord, en verschillende kerels stelden kerelsachtige vragen. Er was geen opwinding. Slechts 20 procent van de mensen voelde zich gesterkt. Bijna niemand kwam naar de tweede bijeenkomst. Om mensen mondiger te maken, moet het politieke dus gedekoloniseerd worden door het sociale.
Of botweg gezegd, mensen houden van een praatje. Tijdens mijn veldwerk werkte ik voor een kleine basisvakbond. Ze organiseerden arbeidsmigranten in Londen. Ik organiseerde bijeenkomsten rond deze kleine groepsdiscussies. De voorzitter van de vakbond beschreef de effecten als "absoluut fantastisch". Ik heb het ontwerp gedaan voor de eerste huurstaking in de stad sinds tientallen jaren. Ik liet mensen op deuren kloppen om een enquête te houden. Het ging niet om de enquête op zich, maar om, jawel, een praatje te maken. Mensen vertelden ons graag hoe slecht hun huisbaas was. Twee weken later gingen we terug voor een nieuw gesprek. Toen we een band hadden opgebouwd, vroegen we of ze wilden gaan staken als een kritische massa andere mensen hetzelfde zou doen. En dat deden ze. Het begon met 150 huurders en breidde zich uit tot 10.000, en toen wonnen we.
Een jaar of twee later was ik medeoprichter van Extinction Rebellion. Ik deed het ontwerp van de mobilisatie. Het hield in dat we duizend openbare bijeenkomsten organiseerden waar we een no-bullshit praatje hielden: de samenleving zal instorten tenzij we regeringen dwingen om te stoppen met het uitstoten van koolstof, en de meest effectieve manier om dit te doen is door middel van burgerlijke ongehoorzaamheid - omdat het zo is, en het is zo. Na afloop was er geen vraag en antwoord. Mensen gingen in kleine groepjes uiteen en - je snapt het al - praatten wat. We mobiliseerden honderdduizenden mensen en richtten 400 lokale groepen op in 12 maanden.
Na de pandemie hielp ik bij het opzetten van Just Stop Oil. We hielden nog eens duizend openbare bijeenkomsten en er ontstonden connecties die leidden tot duizenden arrestaties en honderden gevangenisstraffen. Mensen doen dit soort dingen niet zomaar. Ze moeten zich gesterkt en gesteund voelen. Toen Just Stop Oil eindigde, vroeg de BBC milieucorrespondent Justin Rowlatt me wat het belangrijkste was aan de organisatie. Ik vertelde hem dat het de expliciete cultuur van respect, service en vertrouwen was die mensen samenbracht. Hij heeft daar nooit iets over gezegd in zijn verslag - het ging alleen maar over het gebruikelijke "was het succesvol".
Dat is het probleem. De heersende neoliberale ideologie van het instrumentalisme - "wat werkt", "hoe krijg je macht", en al de rest - verzadigt de publieke sfeer zo volledig dat mensen gewoon negeren wat de wereld echt laat draaien. Dat brengt ons bij Jeremy Corbyn. We weten allemaal dat hij een beetje vreemd is, maar we weten ook zonder twijfel dat hij integer is.
Hij gelooft in wat hij denkt dat juist is, niet omdat hij daarmee "wint", maar omdat het juist is. Daarom heeft hij het leiderschap van de Labourpartij gewonnen: omdat hij echt is. En daarom hebben meer dan 700.000 mensen zich zojuist aangemeld bij deze nieuwe linkse partij. Natuurlijk voelen ze zich aangetrokken tot het hele gelijkheids- en rechtvaardigheidsgedoe. Maar volgens mij is dat vooral omdat Jeremy "niet hen" is: het gaat niet om nog meer onzin.
Politiek verrot onze ziel. Degenen onder ons die niet geestelijk dood zijn, weten hoe dat voelt. Daarom haten mensen politiek. Het gaat niet zozeer om de immoraliteit - het gebrek aan ethiek - maar om de esthetiek. Het voelt gewoon klote. Het is mogelijk dat Keir Starmer diep van binnen een goede kerel is; het is mogelijk dat hij echt het beste wil voor het land. Maar dat is het hele punt: we weten het echt niet. Wat we wel weten is dat zelfs als hij aardig en authentiek zou zijn, dat zou zijn omdat een of andere overdreven slimme adviseur hem had gezegd authentiek te zijn omdat hij dan populairder wordt en dus meer macht krijgt. Ik heb ergens gelezen dat mensen zulke grote hersenen hebben, niet omdat ze al dat rekenwerk moeten doen, maar omdat het zoveel hersenkracht kost om erachter te komen wanneer we in de maling worden genomen. En daar zijn we heel goed in. We brengen ons leven door met het uitwerken ervan, erover te praten en aantekeningen te vergelijken. We kunnen het ruiken. En mensen die tegen ons liegen om macht te krijgen, ruiken nooit goed. Het is een gevoelskwestie.
Dus wat zeg ik? Dat we echt moeten zijn omdat het goed is om echt te zijn? Ja, maar het moet wel geïnstitutionaliseerd worden - een gevoel van dienstbaarheid moet systematisch ingebed worden in cultuur en praktijk. Op het moment dat ik dit schrijf weten we dat er een heleboel "hoe effectief te zijn" machtswellustelingen van plan zijn om deze nieuwe partij binnen te dringen en haar te vertellen wat ze moet doen. Meer dan een half miljoen mensen is veel macht, en veel lastige mensen willen die macht - de over-geschoolde, over-succesvolle, over-zekere types. En ze zullen het verpesten, zoals ze altijd doen - onze partijen, ons land en nu de hele wereld: ons enige thuis, deze planeet. Het is niet goed. Over een week of twee hoop ik de belangrijkste mensen in deze nieuwe beweging/partijruimte te spreken.
Dit is wat ik zal zeggen.
Als je de volgende verkiezingen wilt winnen, moet je stoppen met denken aan het verkrijgen van macht en beginnen met het weggeven ervan.
Als je in dienst van het volk wilt staan, moet je ophouden met die onzin uit te kramen en daadwerkelijk in dienst van het volk staan. Specifiek op lokaal niveau moet je duizenden lokale vergaderingen oprichten waar gewone mensen zelf in kleine groepsdiscussies kunnen beslissen wat de problemen zijn en wat ze willen veranderen. Je hebt al die activisten nodig om naar buiten te gaan, op miljoenen deuren te kloppen en, in plaats van de mensen te vertellen hoe het zit, hun mond te houden en naar hen te luisteren. Om een korte enquête te houden, open vragen te stellen en een band op te bouwen. Dan krijg je vijf miljoen aanmeldingen in plaats van 700.000.
Waarom? Omdat het niet gaat om het vertellen, maar om het luisteren, stommeling. En dan laat je op nationaal niveau het hele verkiezingsgedoe vallen - dat werkt alleen maar ego en macht in de hand. Je neemt duizend van die gewone mensen, willekeurig gekozen uit je miljoenen aanmeldingen, om je oprichtingsfestival (niet "conferentie": het is een sociaal iets, geen politiek iets) te vormen, en dan (je hebt het door) verdeel je ze in kleine groepen voor een paar dagen. Je stelt ze in staat om te beslissen hoe we samen gaan komen in dit geweldige land van ons en onszelf gaan hermaken, en vervolgens de wereld gaan hermaken. Het zal verbijsterend en hartveroverend zijn. Mensen zullen in tranen uitbarsten. Want uiteindelijk willen we allemaal die liefde. Ik weet dat het gênant is om dat te zeggen, want we hebben allemaal geleerd om te negeren wat we echt voelen en willen. Maar, hé, het is waar.
Maar wat er ook gebeurt met deze nieuwe partij, over tien jaar zijn we op weg naar 2°C opwarming van de aarde, de terugkoppelingen zullen vastzitten en de koolstofputten zullen instorten. Het zal het einde zijn. Maar dat is natuurlijk niet zo. We zullen ons eindelijk realiseren dat al die onzin over machtswellustelingen ons alleen maar een brandende planeet heeft opgeleverd met meer doden dan we ons kunnen voorstellen. Er komt de grootste explosie van spijt, berouw en verlossing in de menselijke geschiedenis. En uit dat alles zullen we eindelijk volwassen worden en beseffen dat het goed is om goed te zijn omdat het goed is. En het is fijn om bij de mensen te zitten van wie we houden en een goed gesprek te hebben.
Wil je in contact komen met andere revolutionairen? Sluit je hier aan bij de Revolutie in de 21e Eeuw (R21C)
