Extinction Rebellion zal nooit opnieuw verschijnen. Iets veel groters wel.
XR was een pioniersbeweging, en een uniek moment van onschuld.
Dat is mijn korte antwoord op het artikel van Doug Roger over lessen van XR.
XR was een pioniersbeweging, en een uniek moment van onschuld. Zoals Doug erkent, was er eindelijk een beweging ontstaan die niet verslaafd was aan het bevoorrechte infantilisme van het "structuurloze" horizontalisme. Ze legde opnieuw de verbinding met sociale praktijken van vóór 1989 en deed tegelijkertijd een eerste, zij het desastreuze poging om leven in te blazen in de starre ideologie van het materialisme.
Als jonge tiener zat ik begin jaren tachtig in het ontmoetingshuis van de Vrienden van Stockport te luisteren naar oude socialisten die mensen voorbereidden om te sterven voor de zaak. Vanaf dat moment ging het bergopwaarts. Na 15 jaar aandringen op sociale verandering tegen de overweldigende stroom van Thatcheriaans individualisme in, hield ik het voor gezien en ging ik 20 jaar lang groenten verbouwen. Het idee van een revolutie was objectief gezien onmogelijk. Toen kwam de financiële crash van 2008 en was revolutie weer een structurele mogelijkheid.
In 2024, dat is nu onvermijdelijk.
Sociale theorie is een functie van de context. We bevinden ons nu in de context van de hoogste koolstofconcentraties ooit. Over vijf jaar zal het koolstofbudget uitgeput zijn door de toegenomen uitstoot, waardoor we in het volgende decennium een opwarming van meer dan 2°C zullen meemaken (dat is een miljard vluchtelingen, voor het geval je het vergeten bent). Voeg daarbij de bijbehorende effecten van het dimmen van de aarde, de koolstofachterstand en de smeltende zee-ijskap, en het passeren van de kritieke omslagpunten.
Het hoofdscenario is nu de ineenstorting van het klimaat en het politieke systeem in de jaren 2030. Dat zal leiden tot een daadwerkelijke uitsterving tegen het einde van de eeuw. Het is een kwestie van toekijken hoe de dominostenen vallen.
In het licht hiervan is de "sociale bewegingstheorie" een verre droomwereld die beperkt wordt door de grenzen van de neoliberale logica. Het verleden was protesten en campagnes. De toekomst is revolutie en religie. De enige sociale theorie die half relevant is voor ons huidige moment is het structurele determinisme van ineenstorting van het systeem en revolutie.
Staten storten in omdat hun elites de triggers van de ondergang van het regime niet zien: een giftige mix van schulden, oorlog en milieustress. Waarschijnlijk zal verzet de komende jaren bijna onmogelijk worden door egoïstisch postmodernisme ("ik hoef niet gearresteerd te worden als ik dat niet wil") en toenemende repressie door de staat. Combineer dat met het toegenomen escapisme naarmate de objectieve realiteit verslechtert. De historische verslagen van pre-revolutionaire periodes laten deze trend zien: de stilte voor de storm. En dan komt er "uit het niets" een George Floyd-moment, een Gaza-moment, maar dan honderd keer groter, wanneer miljoenen mensen de straten van Westerse hoofdsteden opgaan. Eindelijk zal de realiteit - het rauwe moment van massale dood - zich aandienen.
Een paar miljoen zwarte levens in het Zuiden zullen worden weggevaagd als de wereld in een natte-boltoestand terechtkomt waar mensen binnen zes uur kunnen sterven. Een andere mogelijkheid is dat enkele tienduizenden voornamelijk blanke levens worden weggevaagd in een westerse stad. Ik zet mijn geld op Phoenix, Arizona. Toen ik op X/Twitter schetste hoe dit zou gebeuren, kreeg ik twee miljoen views en een stortvloed aan beledigingen. Wat zei Shakespeare? "Ze protesteren te veel."
Terwijl we op dat moment wachten - over zes maanden of zes jaar - is er genoeg te doen. We moeten een paar belangrijke lessen leren van de vroege communisten onder Lenin: in het bijzonder lessen over leiderschap, ideologie en discipline. Een kleine, solide kernorganisatie binnen een bredere sociale omgeving die de wereld ziet zoals hij is: met een systeem dat tot een einde zal komen en een toekomst die voor het oprapen ligt als we bereid zijn ons te organiseren en die toekomst in te nemen.
De ideologie moet een visie bieden op een stabiel, op vergaderingen gebaseerd democratisch systeem als alternatief voor de dreiging van gewelddadig fascisme die op de loer ligt. Het centrum zal geen standhouden. We hebben dus prototypes nodig van methoden voor het mobiliseren van gemeenschappen, getest door lopende projecten van het "luisteren naar de mensen". Het zal actievoeren of niet-bestaan zijn.
En ja, zoals T.S. Eliot zei, mensen "kunnen slechts beperkt realiteit aan". En dan bedoelen we de "realiteit" van seculiere ontgoocheling. De oude rationalistische religie van die slimme blanke mannen in de jaren 1700 is een mislukking en in plaats daarvan hebben we een nieuwe transcendentie van het zelf nodig. Dat zal niet van yogavideo's moeten komen, maar van het glimlachen tegen de gevangenismuur. We zijn in deze wereld, maar niet van de wereld. Als we denken dat deze wereld alles is wat er is, zal het trauma van de komende vernietiging onze ziel doden voordat het onze lichamen doodt.
Tijd voor een flinke dosis droge humor uit Manchester. Als we echt samen trotseren, wordt het de spannendste tijd van ons leven.
Doe mee aan Rogers volgende "Free As A Bird" gevangenisgesprek om in contact te komen met een wereldwijde gemeenschap van revolutionairen.
Je kunt je aanmelden voor burgerlijke ongehoorzaamheid bij Just Stop Oil in het Verenigd Koninkrijk of internationaal via het A22 Netwerk.
